Het van oorsprong Zweedse Heimstaden is een vastgoedinvesteerder die sinds 2018 actief is in Nederland en hier circa 13.500 huurwoningen bezit. Heimstaden heeft daarnaast vastgoedinvesteringen in Noorwegen, Zweden, Denemarken, Duitsland, Tsjechië, Finland, Polen en Groot-Brittannië. Het bedrijf is regelmatig negatief in het nieuws: huurders klagen over gebrekkig onderhoud en slechte communicatie.

In Heiloo kocht Heimstaden in 2020 93 huurappartementen in het complex Ypehove, die destijds nog grotendeels in de sociale sector vielen. Het rommelt er al langer, maar sinds een tijdje is er iets nieuws aan de hand: steeds meer woningen staan maandenlang leeg. Terwijl ook in Heiloo de nood aan huurwoningen onvoorstelbaar hoog is.

Enig speurwerk leert dat Heimstaden sinds eind 2023 in handen is van vastgoedinvesteerder Fredensborg. Investeringen van Heimstaden in de Nederlandse huizenmarkt lopen via dochteronderneming Heimstaden Bostad. En 49% van de aandelen in Heimstaden Bostad is in handen van institutionele beleggers, met voorop het Zweedse pensioenfonds Alecta.[1]

Dak van appartementencomplex Ypehove dat Heimstaden in 2020 opkocht. 'Op het dak zit asbest waar van alles tussen groeit. Bij storm komen die stukken soms naar beneden.'
Foto: Bart Burkels|Fotomakerij.nl

Heimstaden is enorm snel gegroeid de laatste jaren en die groei – de aankoop van al die woningen – is grotendeels gefinancierd met schulden. Heimstaden kondigde recent aan tot 12.000 van de Nederlandse woningen weer te willen verkopen.[2]

Gesprekken met bewoners van Ypehove leveren een ontluisterend beeld op hoe de laatste jaren steeds meer sociale woningen zijn verdwenen, hoe het complex verwaarloosd werd en hoe ook het woongenot snel afnam. Ypehove is gebouwd in 1989. Oorspronkelijk bestond het volledig uit sociale huurwoningen voor ouderen, in beheer van de Stichting Gereformeerde Bouwcorporatie Bejaarden. Die corporatie fuseerde in 2010 met woningcorporatie Vestia. Toen Vestia in 2014 het complex gedwongen moest verkopen (het maserati-verhaal) gingen de woningen over naar vastgoedbeheerder Patrizia. Die verkocht het complex in 2020 ten slotte aan vastgoedinvesteerder Heimstaden.

Tot 2014 – de komst van Patrizia – waren alle huurwoningen sociale huurwoningen. Bewoners kregen vanaf dat jaar elk jaar de maximaal toegestane huurverhoging gepresenteerd, in plaats van een percentage van toegestane huurverhoging zoals woningcorporaties gewoonlijk doen. ‘Ik baalde dat Patrizia het complex had overgenomen’, vertelt een bewoner. ‘Vanwege die maximale huurverhoging. Maar achteraf gezien was Patrizia nog best oké. Ze waren echt Duits, pünktlich. Huurders konden direct contact opnemen met het onderhoudsbedrijf als er iets kapot was.’

Het verschil met Heimstaden als huurbaas is groot. Woningen die leeg kwamen werden onder Heimstaden daarna steevast verhuurd als vrije sector woningen, met tijdelijke huurcontracten en met twee maanden huur als borg. Het aantal verhuizingen steeg enorm, waardoor mensen elkaar vaak niet meer kennen. ‘En er wordt nu helemaal geen planmatig onderhoud meer gedaan. De publieke ruimtes zoals het trappenhuis verpauperen. Huurders betalen servicekosten, maar krijgen geen inzicht in hoe die zijn opgebouwd. Mailtjes die we naar Heimstaden sturen raken “kwijt”. Op het dak zit asbest waar van alles tussen groeit. Bij storm komen die stukken soms naar beneden. Lekkages worden jarenlang niet gerepareerd, en als het dak gemaakt wordt is het provisorisch; het is een lappendeken van reparaties. Woningen worden niet verduurzaamd. Als het sluitwerk van ramen kapot is, moet je dat zelf betalen anders wordt het niet gemaakt. Het enige dat goed gebeurt is het onderhoud van de lift en van het repareren van de cv. Als je klaagt krijg je te horen dat ze hun best doen en dat je de enige bent met klachten.’

Het is onduidelijk wat de plannen van Heimstaden met de woningen zijn. Of een woningbouwvereniging het complex weer zou willen overkopen is zeer de vraag: er zullen enorme investeringen nodig zijn het te renoveren. Een andere mogelijkheid is dat appartementen stuk voor stuk worden verkocht. De Woz-waarde van de kleinste appartementen is ruim drie ton.

Noten

[1] Alecta bezat in 2021 zo’n 41% van de aandelen, zie: Heimstaden. Enrich and Simplify Lives Through Friendly Homes (2021).
[2] Arend Clahsen (17 november 2023). Onderzoek corruptie bij aandeelhouder is risico voor Heimstaden. Het Financieele Dagblad.