Dennis gaat op reis om zijn vader te begraven
Dennis gaat op reis om zijn vader te begraven
want er zijn ook van die vaders die alleen en ver weg dood gaan,
en er zijn postkantoren waar
meer pijn is dan in ziekenhuizen.
Dennis gaat op reis om zijn kleine dode te begraven,
want er zijn ook van die vaders die kleiner zijn dan hun zoons,
(eens toen hij nog leefde, zat hij bij mij thuis,
en hij kon niet met zijn voeten bij de grond).
Soms zie ik een uithangbord boven een winkel,
waar met grote letters op staat, iemand & zonen.
Maar nog nooit heb ik gezien dat er stond, iemand & vaderen.
Misschien zijn de joden wel zoiets als
‘volk & vaderen’. Dennis ook,
is ‘Dennis & vader’.
Nu gaat hij op reis om zijn dode te begraven:
het is eenvoudig en helder, als in de bijbel.
Yehuda Amichai (1924 – 2000)
In: Yehuda Amichai. Gedichten, deel 1 en 2. Vertaling: Tsafrira Levy & Tamir Herzberg. Uitgeverij Van Maaskant Haun, Den Haag 2021.
Als gesproken taal was het Hebreeuws lange, lange tijd een dode taal. Natuurlijk: Hebreeuwse teksten werden nog gelezen en gereciteerd in joodse gemeenschappen, maar een brood bestellen in het Hebreeuws was er niet bij. Toen het Hebreeuws in de negentiende eeuw weer een levende taal werd, geschikt voor het dagelijks gebruik, bood dit ook nieuwe kansen voor de literatuur.
Yehuda Amichai gold als een van Israëls meest toonaangevende dichters en werd bij leven vaak genoemd als Nobelprijskanshebber. In 2000 werd hij voor deze prijs genomineerd, maar hij stierf in dat jaar.
Geboren in Duitsland, ontvluchtte hij met zijn ouders het antisemitisme in zijn thuisland en streek neer in Palestina, later Israël. Daar, ver weg van het land en de cultuur die hij kende, ontwikkelde hij zich tot een belangrijk dichter die in het Hebreeuws, een tegelijk oude én nieuwe taal, zich uitdrukte.
Zijn Nederlandse vertaler Tamir Herzberg schreef over hem in Filter: ‘(…) toch belichaamt hij zowel in zijn afkomst als in zijn poëzie tegelijk het oude en het nieuwe. Hij schrijft modern, niet gedragen, quasi achteloos, maar gebruikt veel oude, vaak bijbelse taal en citaten. Moeiteloos, zoals je in een gezellige, rommelige, keuken oud en nieuw kookgerei door elkaar gebruikt naar gelang de behoefte’. Het aangrijpende, maar toch lichte Dennis gaat op reis om zijn vader te begraven is hier een mooie illustratie van.
Hermen Hoek en Marc van Osch zijn werkzaam als docent Nederlands op de OSG Hugo de Groot in Rotterdam. Met Vrijmipo bezorgen zij poëzie op bijzondere en onvermoede plekken.
